การใช้ปุ๋ยพืชไร่ ตอน การปลูกข้าวโพด : การเจริญเติบโต

สาระน่ารู้การใช้ปุ๋ยพืชไร่

 

การใช้ปุ๋ยพืชไร่ ตอน การปลูกข้าวโพด 

การเจริญเติบโตของข้าวโพด

 

ข้าวโพด เป็นธัญพืชซึ่งในโลกปลูกมากเป็นลำดับที่ 3 รองจากข้าวสาลีและข้าว พื้นชนิดนี้ปลูกได้ในดินหลายชนิดแต่จะเจริญเติบโตได้ดีในดินร่วน ร่วนปนทรายแป้งและร่วนเหนียว ซึ่งมีชั้นดินที่ลึกและมีการระบายน้ำดี ค่า pH จึงอยู่ระหว่าง 5.0-8.0 แต่ดินมีมีความเค็มต่ำ เนื่องจากผลผลิตเริ่มลดลง เมื่อดินจึงมีการนำไฟฟ้าเพียง 1.8 เดซิซีเม็น/เมตรเท่านั้น การขาดน้ำจึงเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้การเจริญเติบโตและผลผลิตของพืชลดลง ดังนี้

 

1. การขาดน้ำในระยะการเติบโตไม่อาศัยเพศ (vegetative stage) ทำให้ใบเล็ก ลำต้นเล็กเตี้ยและรากสั้น
2. การขาดน้ำในระยะเจริญพันธุ์ (reproductive stage) เช่น เมื่อเริ่มออกไหมได้ประมาณ 2 สัปดาห์ จะกระทบต่อการถ่ายเรณู ทำให้จำนวนเมล็ดในฝักน้อย หากขาดน้ำในช่วงพัฒนาเมล็ด ทำให้เมล็ดเล็กและปลายฝักไม่มีเมล็ด

 

ข้าวโพดเป็นพืชแรกที่ถูกจำแนกว่ามีกระบวนการสังเคราะห์แสงแบบ C₄ อันแตกต่างจากข้าวและข้าวสาลี ซึ่งเป็นพืช C₃ การที่ข้าวโพดมีกระบวนการสังเคราะห์แสงแบบ C₄ นี้เอง อัตราการสังเคราะห์แสงของใบจึงสูง จุดคอมเพ็นชัน (compensation point) ของคาร์บอนไดออกไซด์ต่ำและอัตราการสังเคราะห์แสงเพิ่มขึ้นตามความเข้มของแสง จนถึงสภาพซึ่งมีแสงแดดเต็มที่ อัตราการสังเคราะห์แสงของข้าวโพดสูงถึง 60 มิลลิกรัม.CO₂ /ดม²/ชม. ซึ่งสูงกว่าของพืชที่มีกระบวนการสังเคราะห์แสงแบบ C₃ เช่น ถั่วเหลืองและฝ้ายเกือบ 2 เท่า การเจริญเติบโตของข้าวโพด มี 11 ระยะ ดังต่อไปนี้

 

–          ระยะที่ 0 เมล็ดงอก มองเห็นโคลีออพไทล์ (coleoptile) โผล่พ้นผิวดิน

–          ระยะที่ 1 มองเห็นรอยต่อระหว่างกาบใบกับแผ่นใบ (collar) ของใบที่ 4

–          ระยะที่ 2 มองเห็นรอยต่อระหว่างกาบใบกับแผ่นใบ ของใบที่ 8

–          ระยะที่ 3 มองเห็นรอยต่อระหว่างกาบใบกับแผ่นใบ ของใบที่ 12

–          ระยะที่ 4 มองเห็นรอยต่อระหว่างกาบใบกับแผ่นใบ ของใบที่ 16 ปลายช่อดอกตัวผู้โผล่

–          ระยะที่ 5 75 % ของฝักอ่อนมีไหมโผล่พ้นปลายฝัก

–          ระยะที่ 6 – 9 เมล็ดพัฒนาตั้งแต่เป็นตุ่มจนเมล็ดเต็ม

–          ระยะที่ 10 ต้นแก่อย่างสมบูรณ์

 

ผลผลิตข้าวโพดมาจากองค์ประกอบผลผลิต ( yield component) ที่สำคัญ 3 อย่าง คือ จำนวนเมล็ดต่อฝัก จำนวนฝักต่อพื้นที่ (2องค์ประกอบนี้ให้จำนวนเมล็ดต่อพื้นที่) และน้ำหนักเมล็ด 100 เมล็ด โดยทั่วไป น้ำหนักเฉลี่ยของเมล็ดมีความแปรปรวนน้อย แต่ที่ทำให้ผลผลิตแปรปรวนมาก คือจำนวนเมล็ดต่อพื้นที่ สำหรับปัจจัยที่มีผลต่อจำนวนเมล็ด คือ ปุ๋ยไนโตรเจน ความชื้นดินและความเข้มของแสง

 

สาระน่ารู้การใช้ปุ๋ยพืชไร่