การใช้ปุ๋ยพืชไร่ ตอน การปลูกถั่วลิสง : การเจริญเติบโตและพันธุ์ปลูก
สาระน่ารู้การใช้ปุ๋ยพืชไร่
การใช้ปุ๋ยพืชไร่ ตอน การปลูกถั่วลิสง
การเจริญเติบโตและพันธุ์ปลูก
ถั่วลิสง (Arachis hypogaea) เป็นพืชตระกูลถั่วที่มีผลอยู่ใต้ดิน (hypo = ใต้, agaea = พื้นดิน) กล่าวคือพืชออกดอกตามโคนก้านใบติดกับลำต้น โดยมีดอกแรก 30-40 วันหลังวันปลูก แต่เมื่อถ่ายเรณูและปฏิสนธิแล้วก็พัฒนาเพ็ก (peg หรือ gynophore) ลงไปใต้ผิวดินประมาณ 3-5 เซนติเมตร แล้วเจริญเป็นผลหรือฝัก (pod) ถั่วลิสงเป็นพืชทนแล้งเนื่องจากรากเจริญได้ลึก 1.2-2.0 เมตรในดินทรายที่มีการระบายน้ำดี ร้อยละ 75 ของรากกระจายอยู่ในชั้นดิน 0-30 เซนติเมตร ส่วนที่เหลืออีกร้อยละ 25 อยู่ในชั้นดินที่ลึกกว่า 30 เซนติเมตร ดังนั้นความอุดมสมบูรณ์ของดินล่างจึงมีผลกระทบต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของถั่วลิสง ในระยะแรกของการเจริญเติบโตคือ 21 หลังจากการปลูก รากในดินระดับ 0-15 เซนติเมตร มีประมาณ 37 % ของน้ำหนักแห้งทั้งหมด ปริมาณรากในดินระดับ 0-15 จะสูงสุดเมื่อพืชมีอายุ 78 วัน
การเพิ่มน้ำหนักแห้งของถั่วลิสงมี 3 ช่วง คือ ช่วงที่ 1 คือช่วงแรกของระยะการเติบโตไม่อาศัยเพศ ซึ่งมีน้ำหนักแห้งเพิ่มขึ้นอย่างช้าๆ เนื่องจากการยืดตัวของลำต้นและแตกใบ ช่วงที่ 2 น้ำหนักแห้งเพิ่มเร็วมาก ในช่วงหลังของระยะการเติบโตโดยไม่อาศัยเพศ ซึ่งเป็นการเพิ่มจำนวนของขนาดกิ่งด้านข้างและแผ่นใบ ถึงช่วงแรกของการพัฒนาเมล็ด ประกอบด้วยการเพิ่มน้ำหนักต้นและฝัก ส่วนช่วงที่ 3 การเพิ่มน้ำหนักแห้งจะเป็นอัตราที่ค่อยๆลดลง จนเข้าสู่จุดสูงสุดในช่วงท้ายของการพัฒนาเมล็ด
ผลผลิตถั่วลิสง (น้ำหนักเมล็ด/ไร่) ได้จากองค์ประกอบต่อไปนี้คือ จำนวนฝักต่อตารางเมตร น้ำหนักเฉลี่ยของฝักและน้ำหนักเฉลี่ยของฝักและน้ำหนักเฉลี่ย 100 เมล็ด โดยปกติถั่วลิสง มี 2-6 เมล็ดต่อฝัก ต้นหนึ่งอาจมีฝักสูงถึง 50 ฝักและ 100 เมล็ดหนัก 28 – 62 กรัม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับพันธุ์ ระยะปลูก การใช้ปุ๋ยและสภาพภูมิอากาศ ถั่วลิสงที่ปลูกในประเทศไทย มีอายุการเก็บเกี่ยวของแต่ละพันธุ์ดังนี้ พันธุ์ขอนแก่น 60-1 (90-100 วัน) พันขอนแก่น 60 – 2 (90-100 วัน) พันธุ์ขอนแก่น 60-3 (115-120 วัน) พันธุ์ขอนแก่น 4 (90-100 วัน) พันธุ์ขอนแก่น 5 (95-105 วัน) พันธุ์KAC1 (80-85 วัน) และพันธุ์KAC431 (90-95 วัน)
