การใช้ปุ๋ยพืชไร่ ตอน การปลูกฝ้าย : ความต้องการของธาตุอาหาร
สาระน่ารู้การใช้ปุ๋ยพืชไร่
การใช้ปุ๋ยพืชไร่ ตอน การปลูกฝ้าย
ความต้องการของธาตุอาหารของฝ้าย
ความต้องการของธาตุอาหารของฝ้ายแตกต่างกันไปจากพืชชนิดอื่น เนื่องจากสาเหตุ 3 ประการ คือ
- ฝ้ายเป็นไม้พุ่มยืนต้นที่นำมาปลูกเป็นพืชปีเดียว แม้ว่าพืชที่แตกกิ่งก้านออกไปได้เรื่อยๆและมีศักยภาพที่จะออกผลได้มาก แต่ไม่อาจเจริญได้ตามศักยภาพ เนื่องจากการขาดน้ำ ขาดธาตุอาหารหรือสะสมคาร์โบไฮเดรตได้น้อย
- แม้ฝ้ายจะมีระบบรากลึก แต่ความหนาแน่นของรากในดินบนค่อนข้างน้อย ทั้งๆที่ดินบนมักมีความอุดมสมบูรณ์มากกงว่าดินล่าง การที่ฝ้ายใช้ดินล่างเป็นแหล่งธาตุอาหารมากกว่าพืชชนิดอื่นๆ การประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดินสำหรับฝ้ายจึงต้องคำนึงถึงดินล่างด้วย
- ผลผลิตทางเศรษฐกิจของฝ้ายคือเส้นใยอันเป็นเซลลูโลสไฟบริล (cellulose fibrill) ไม่ใช่ส่วนของเมล็ด ลำต้นหรือหัวเหมือนพืชเศรษฐกิจชนิดอื่นๆ มีจึงวิธีการบำรุงดินที่แตกต่างออกไปด้วยเช่นกัน
ในบรรดาธาตุหลักทั้ง 3 ธาตุ โพแทสเซียมมีบทบาทเกี่ยวข้องกับการพัฒนาสมออย่างสำคัญมาก เนื่องจากสมอเป็นที่รับ (sink) โพแทสเซียมในระยะเจริญพันธุ์ ประกอบกับกิจกรรมของรากในช่วงดังกล่าวก็เริ่มลดลง จึงมีแนวโน้มที่สมอจะได้รับธาตุดังกล่าวไม่เพียงพอต่อความต้องการ ดังนั้นจึงควรเห็นความสำคัญเรื่องการใช้ปุ๋ยโพแทสเซียมเป็นพิเศษมากกว่าปุ๋ยธาตุหลักชนิดอื่น การปลูกฝ้ายให้ได้เส้นใย 0.4 เบล/ไร่ ซึ่ง 1 เบล (bale) มีน้ำหนักหนักประมาณ 218 กิโลกรัม ต้องใช้ธาตุอาหารจากดินดังนี้ 6.4 กิโลกรัม .N, 1.12 กิโลกรัม.P,2.24 กิโลกรัม .K, 0.64 กิโลกรัม .Mg และ 0.48กิโลกรัม.Ca, กิโลกรัม/ไร่ หากได้เส้นใย 0.6 เบล/ไร่ ต้องใช้ธาตุอาหารจากดินดังนี้ 9.92 กิโลกรัม.N, 1.76 กิโลกรัม.P,3.52 กิโลกรัม .K, 1.12 กิโลกรัม .Mg และ 0.464 กิโลกรัม.Ca กิโลกรัม/ไร่ สำหรับค่าเฉลี่ยจากผลผลิตฝ้ายระดับต่างๆในบราซิลแสดงว่า หากต้องการเส้นใย 100 กิโลกรัม ต้นฝ้ายจะต้องใช้ธาตุอาหารจากดิน ดังนี้ 3.04 กิโลกรัม.N, 1.28 กิโลกรัม.P,2.4 กิโลกรัม .K, 0.64 กิโลกรัม .Mg และ 2.4 กิโลกรัม.Ca,
สำหรับประสิทธิภาพของการดูดใช้ไนโตรเจนจากปุ๋ยของต้นฝ้ายมีประมาณ 40% และมักไม่เกิน 50% ในระยะที่สมอเจริญเติบโตนั้นได้สะสมธาตุอาหาร ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม แคลเซียม แมกนีเซียมและแมงกานีส และการเคลื่อนย้ายธาตุเหล่านี้ไปยังส่วนต่างๆ กล่าวคือ ในระยะสุดท้ายของการพัฒนาสมอ 90 เปอร์เซ็นต์ของไนโตรเจนในสมอไปสะสมเมล็ดและโพแทสเซียมส่วนมากสะสมในเส้นใย